Czas na onkologię

Czas na onkologię  to hasło, pod którym Polskie Towarzystwo Onkologiczne zainicjowało na początku 2011 roku projekt działań nakierowanych na poprawę skuteczności systemu opieki onkologicznej w Polsce.

Prace rozpoczęto od analizy obecnego stanu zasobów polskiego systemu opieki onkologicznej, opublikowanych w marcu 2011 w postaci raportu pt. „Biała Księga. Zwalczanie raka jelita grubego i raka piersi w Polsce na tle wybranych krajów europejskich. Analiza zasobów opieki onkologicznej i czynników warunkujących sukces”. Autorzy „Białej Księgi” po raz pierwszy zestawili i porównali obszerne i wieloaspektowe dane na temat zapobiegania i leczenia nowotworów jelita grubego i piersi, w Polsce i w wybranych krajach europejskich oraz dokonali analizy czynników warunkujących sukces w walce z rakiem krajów o najlepszych wskaźnikach przeżycia. Raport dotyczył przede wszystkim dwóch rodzajów nowotworów, ale wiele zawartych w nim danych i końcowych wniosków dotyczy generalnego problemu tzw. „cancer control”. Szczegółowe dane epidemiologiczno-demograficzne zostały powiązane z analizą zasobów infrastrukturalnych, kadrowych i finansowych polskiego systemu opieki onkologicznej oraz porównane z sytuacją w wybranych krajach europejskich. Do porównań wytypowano kraje zbliżone do Polski pod względem społeczno-ekonomicznym, geograficznym lub populacyjnym. Wśród tych krajów znalazły się: Czechy, Węgry, Słowacja, kraje nordyckie (Finlandia, Szwecja, Dania), Hiszpania, Włochy, Portugalia oraz Wielka Brytania, Francja i Niemcy. Do niektórych zestawień dołączono dane z Kanady. Dane zebrane w raporcie, w tym przedstawione doświadczenia innych krajów europejskich, wskazały na konieczność zweryfikowania dotychczasowej polityki walki z nowotworami w Polsce. Mimo znaczącego wzrostu wydatków na leczenie nowotworów w ostatnich latach, skuteczność polskiego systemu opieki onkologicznej mierzona wskaźnikami zdrowotnymi jest nadal istotnie niższa niż w innych krajach, także w tych o podobnym stopniu rozwoju gospodarczego. Dane epidemiologiczne i wyniki analizy wielu parametrów leczenia onkologicznego sytuują skuteczność polskiego systemu na końcu europejskich statystyk.
 
Wynikiem kolejnego etapu projektu Czas na onkologię była publikacja w październiku 2011 opracowania pt „Druga Księga Polskiej Onkologii. Strategie działań dla poprawy skuteczności zwalczania raka piersi i raka jelita grubego w rekomendacji PTO” - wyraz przekonania o konieczności systemowego – a nie cząstkowego - podejścia do celu głównego jakim jest poprawa skuteczności leczenia onkologicznego w Polsce. Autorzy wyodrębnili 6 celów sektorowych, które powinny zostać zrealizowane w 20 wzajemnie powiązanych działaniach. Szczególny nacisk położono na rolę i zadania informatyzacji i dostępu do wiedzy, opracowanie standardów postępowania terapeutycznego i planu leczenia,  edukacji przed i podyplomowej i koncepcję koordynowanej opieki wielodyscyplinarnej. To opracowanie – chociaż dedykowane dwóm głównym chorobom nowotworowym -  podejmuje w znakomitej większości aspektów perspektywę ogólnoonkologiczną i wyraża pogląd uzgodniony w wyniku konsultacji z wieloosobową grupą lekarzy-onkologów, teoretyków i praktyków organizacji ochrony zdrowia.
Obydwa raporty zostały zaprezentowane w czasie publicznych debat z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia i dziennikarzy zajmujących się tematyką medyczną. Bardzo mocno wyartykułowany został postulat przyznania onkologii zdecydowanego priorytetu w polityce zdrowotnej Państwa, poparty analizami strategicznych programów opieki onkologicznej w wybranych krajach Europy.